OPIS POMNIKA

Sandomierz należy do najstarszych i kiedyś najważniejszych miast w Polsce. Usytuowany jest na krawędzi wysokiej, lessowej skarpy wiślanej, która stanowi zakończenie Gór Świętokrzyskich. Misto położone jest na siedmiu wzgórzach-stad okjreślenie „Mały Rzym”.
Historia miasta nie była łatwa. Poczynając od 1959 roku, kiedy to przeciekająca woda od dawnych magazynów rujnowwała zabudowę mieszkaniową, poprzez katasrofę budowlaną powstałą w wyniku osunięcia się skarpy wiślnej, kiedy to zapadł się ponad stumetrowy odcinek starych murów obronnych wraz z przyległymi budynkami. W stanie stagnacji Sandomierz dotarł do zakończenia I Wojny Światowej. Kiedy zainstniała szansa powrotu do dawnej rangi gospodarczej wybuchła II Wojna Światowa, którą Sandomierz przestrwał bez większych zniszczeń.Sandomierskie Stare Miasto ze względu na zachowaną zabytkową architekturę oraz otaczające formacje geologiczne i przyrodnicze objęto ochroną prawną. Wyznaczono wówczas obszerną strefę ochronną obejmującą miasto lokacyjne, wgórza staromiejskie oraz przedmieścia opatowkie wraz z otaczającymi go sadami i wąwozami. W 1964 roku rozpoczęto prace remontowe na szeroką skalę, które niestety zostały powstrzymane przez ponowne katastrofy budowlane, spowodowane osuwaniem sie skarp i zapadaniem podziemi. Ostatecznie przy dużym nakładzie finansowym udało się ustabilizować skarpy miejskie, a zabezpieczone metodami górniczymi, rozciągające się pod starym miastem wyrobiska i korytarze zachowano, tworząc z nich podziemną trasę turystyczną. Następnie wyremontowano i poddano konserwacji wszytskie budynki staromiejskie. Najważniejsze prace wykonano w roku obchodów przez miasto tysiąclecia swego istneinia 1980.
Najcenniejsze obiekty architektoniczne Sandomierza to min budowle sakralne: kościół pw. św. Jakuba oraz katedra pw. Narodzenia NMP, zespół klasztorny benedyktynek z kościołem pw. św. Michała oraz kościoł pw. św. Pawła. Z budowli świeckich do najważniekszych należy zamek królewski, pozostałości murów obronnych z bramą Opatowką oraz ratusz. Wśrod zabudowy mieszkalnej wyróżniają się domy duchowieństwa zgrupowane w otoczeniiu katedry oraz kamienice przyrynkowe. Kiedyś cały rynek otoczony był podcieniami, natomiast dziś zachowały się one tylko w dwóch kamienicach. W wielu budynkjach zachowały się gotyckie mury obwodowe, a także detale architektoniczne z róznych epok. Poniżej katedry, u podnoża skarpy zachował się jedyny spichrz sandomierski.

GALERIA

Sandomierz – historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy