Frombork – zespół katedralny
Wśród pomników historii na terenie województwa warmińsko – mazurskiego, choć kilka godzin, warto przeznaczyć na poznanie Fromborka. Wzgórze katedralne, zdecydowanie królujące w pejzażu miasta, kryje w sobie, sięgające średniowiecza zabudowania sakralne, obronne, rezydencjonalne i administracyjne. Obecna katedra we Fromborku, wybudowana została w połowie XIV wieku. Wzgórze katedralne od XIII wieku było jednym z ważniejszych ośrodków diecezji warmińskiej i miejscem wieloletniej działalności kanonika kapituły warmińskiej Mikołaja Kopernika. To tutaj powstało epokowe dzieło „O obrotach sfer niebieskich”.
Zwiedzanie fromborskiego wzgórza katedralnego obejmuje:
1. Katedrę Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja
Obecna katedra pochodzi z lat 1330 – 1388. Jest to budowla trzynawowa z prosto zamkniętym wydłużonym prezbiterium, przykrytym żebrowym sklepieniem. Od zewnętrznej strony potężny masyw korpusu katedralnego podkreślają cztery wysokie wieżyczki na narożnikach.
Wchodząc do katedry warto spojrzeć do góry, na sklepienie. Znajdują się tam kapelusze kardynalskie na cześć każdego biskupa fromborskiego, który został obdarzony godnością kardynalską; jest też tiara, która ma symbolizować papieża, z którym owi kardynałowie przez fakt urzędu byli związani.
W prawej nawie katedry odnajdziemy miejsce pochówku Mikołaja Kopernika. Choć zmarł w 1543 roku, to dopiero w 2005 roku udało się naukowcom po wieloletnich poszukiwaniach natrafić na jego doczesne szczątki. W 2010 roku odbył się ponowny pogrzeb Kopernika. Trumnę z jego prochami można zobaczy przez przeszklony otwór w posadzce przy filarze i nagrobku.
W katedrze znajdują się liczne epitafia nawiązujące do postaci związanych z diecezją warmińską.
Zwiedzanie fromborskiego pomnika historii urozmaici wysłuchanie koncertu organowego (przepiękny instrument).
2. Muzeum Mikołaja Kopernika.
Kopernik znaczną część swojego dorosłego życia spędził we Fromborku. Zatem istnienie muzeum Mikołaja Kopernika wydaje się być naturalną koleją rzeczy. Zlokalizowane zostało w dawnym pałacu biskupim. Ekspozycja dotyczy m.in. życia i działalności naukowej kanonika fromborskiego. Znajdziemy tam m.in. kopię dzieła „O obrotach sfer niebieskich”. Warto także zwrócić uwagę na kopię słynnego obrazu Jana Matejki „Kopernik astronom, rozmowa z Bogiem”.
W innej części muzeum znajdują się zabrane pozostałości ceramiki, wykopaliska archeologiczne i fragmenty gotyckich witraży.
3. Wieżę Radziejowskiego,
Wieża stanowi najwyższy punkt spośród zabudowań, z początku pełniła funkcję obronną, a od XVII wieku po remoncie stała się dzwonnicą. Rozciąga się z niej wspaniały widok na panoramę Fromborka i Zalewu Wiślanego. We wnętrzu wieży zostało zainstalowane wahadło Foucaulta, którego działanie potwierdza, że ziemia się obraca.
4. Wieżę Kopernika
To jedna z baszt murów okalających katedrę. Wersja popularna mówi, że to właśnie z tego miejsca Mikołaj Kopernik miał obserwować sklepienie niebieskie, tymczasem w tej części zabudowań było po prostu jego mieszkanie.
5. Pozostałe obiekty to budynki kanonii (budynki przeznaczone dla duchownych kapituły fromborskiej).
Oprócz wzgórza katedralnego warto dotrzeć do położonego niedaleko szpitala Ducha Świętego z przylegającą do niego kaplicą św. Anny. Budynek pochodzi z XV wieku, w kolejnych wiekach został przekształcony w duchu baroku, uległ zniszczeniu w czasie drugiej wojny światowej, a odbudowywany w latach 70 i 80 – tych. Budynek jest niski, zbudowany na planie wydłużonego prostokąta. W układzie wewnętrznym do nawy głównej przylega 12 cel pierwotnie przeznaczonych dla chorych, jadłodajnia i apteka. Prezbiterium jest oddzielone od nawy i zakończone półokrągłą absydą. Absydę od wnętrza zdobią gotyckie polichromie z ikonograficznym programem Sądu Ostatecznego. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na piece łaziebne – rozwiązanie techniczne do ogrzewania wnętrza.
Wnętrze kaplicy zostało zaadaptowane jako Muzeum Historii Medycyny. Na ekspozycji znajdziemy preparaty, modele ludzkiego ciała i narządów wewnętrznych, tkanek nowotworowych.
W otoczeniu szpitala znajduje się ogród – herbarium z uprawami ziół leczniczych.
Wnętrzu wykorzystywane jest niekiedy jako galeria sztuki, także tej nowoczesnej. Już przy wejściu do szpitala przykuwa uwagę „straszny” strój średniowiecznego lekarza, który pracował wśród ludzi dotkniętych zarazą.
Poza zespołem katedralnym we Fromborku warto zobaczyć: rynek i pomnik Mikołaja Kopernika ,port, basztę rybacką, molo, kanał kopernikowski, wieże wodną.
Zespół katedralny we Fromborku został uznany za pomnik historii w 1994 roku.
Autorem opisu obiektu oraz pięknych fotografii jest nasz klubowicz Piotr Muzyczyszyn. Serdecznie dziękujemy!.